Van stille motor tot zichtbare aandrijfkracht: ENGINE-ers in beeld voor Antea Group

Waar directeuren, managers en leidinggevenden traditioneel de zichtbare spreekbuis van technische bedrijven zijn, staan achter hen mensen die – al dan niet bewust – meer in de schaduw blijven. Zoals de technisch specialisten en inhoudelijke experts. De vakmensen. De engineers. Deze medior en senior experts verbonden wij aan elkaar in een maatwerkprogramma voor het internationale advies- en ingenieursbureau Antea Group. In deze case drie oud-deelnemers in de schijnwerpers. 

Hoe kunnen we de expertise van onze organisatie intern én extern beter zichtbaar maken? En wat hebben onze mensen nodig om hun expertrol vakinhoudelijk en organisatiebreed te versterken, zodat het bedrijf innovatief blijft?  

Met die vragen in het achterhoofd schakelde Antea Group ons InCompany-team in voor een maatwerkprogramma: ENGINE.

Gepubliceerd: 9 december 2024

Vakmanschap vraagt onderhoud

“De inhoudelijke experts vormen de motor waar ons bedrijf op draait,” vertelt Doreth Lau, HR-directeur van Antea Group. “Maar ook vakmanschap vraagt onderhoud én overdracht. Veel experts gaan helemaal op in hun vak. Ze vergeten daarbij snel zichzelf, of het meenemen van anderen in hun ontwikkelproces. Ze treden niet zo graag op de voorgrond, zijn bescheiden en blijven liever ‘in hun vak’. Maar als je niet uitkijkt, schiet bescheidenheid door naar onzichtbaarheid. En dat gaat óók ten koste van de kwaliteit van het werk. We wilden onze engineers, die hun sporen ruim hebben verdiend, waarderen en inspireren. Daarom gingen we TSM Business School aan de slag.”

Zichtbare ervaring

We zijn ondertussen twee leergroepen verder binnen Antea Group ENGINE. Een jaar na de afsluiting van het meest recente leertraject zochten we drie oud-deelnemers op. Nieuwsgierig naar wat het programma hen had gebracht, stelden we de vraag: “Als iemand je vraagt over jouw ENGINE -ervaring, wat zou je vertellen en welk beeld past daarbij?”

In het kader van “expertzichtbaarheid” laten de heren het zien:

“De bodem meer op de voorgrond”

Bart Aerts, Bodemexpert

Bart Aerts, senior adviseur & expert bodem bij Antea Group Nederland:

“Wat moeten we beginnen zonder bodem en waarom is daar relatief weinig aandacht voor? Dat heeft alles te maken met onzichtbaarheid. Dagelijks vinden belangrijke zaken op de bodem plaats, zoals wonen, werken en eten. Maar we zijn ons veelal niet bewust van het belang van de bodem daarbij.

Samen met een aantal collega’s heb ik een werkgroep Vitale Bodem opgericht en doen wij al diverse projecten op dit gebied. Zo zijn wij bezig om een perceel met een slechte vruchtbaarheid en structuur geschikt te maken voor de teelt van groenten. Ook onderzoeken wij de landbouwkundige kwaliteit van baggerslib qua mineralen en sporenelementen in relatie tot de gezondheid van vee en de productie van gezond voedsel.

Wij als experts moeten gaan zorgen dat het belang van de vitale en gezonde bodem veel zichtbaarder wordt. De werkgroep probeert binnen Antea Group meer aandacht te krijgen voor dit thema. Het gevolgde ENGINE-traject heeft me daar enorm bij geholpen. Door het programma treed ik meer op de voorgrond en ben ik bewuster geworden van mijn eigen kwaliteiten. Zaken die voor mezelf heel gewoon leken, bleken bijzondere kwaliteiten te zijn. Die kwaliteiten kan ik nu bewuster inzetten om het item vitale bodem zichtbaarder te maken binnen Antea Group en daarbuiten.”

“Ik ben meer open gaan staan”

Alex Ooijevaar, senior adviseur Milieu & Energie bij Antea Group Nederland:

“Het ENGINE-leertraject daagde mij uit om mijn professionele zelfbeeld te herontwikkelen. Dit is gedaan door in te gaan op de processen achter bedrijfsveranderingen aan de hand van theorie en praktijkvoorbeelden. In combinatie is gewerkt aan groepsdynamiek, samenwerking en zelfstudie.

Tijdens het traject ontstond een vertrouwensband, die maakte dat ik ‘open kon staan’. Ik kon aanspraak maken op de volledige, onbegrensde potentie van mijn professionele brein. Dit heeft er voor mij toe geleid dat ik me als duizendpoot nog meer ben gaan focussen op mijn creatieve krachten.

Ik zeg niet alleen dat ik open stond, maar zie nu ook dat ik dat werkelijk deed en doe. Ik hoor beter wat collegae en klanten zeggen om daarmee tot de kern van hun vraag te komen. Hierdoor weten mensen mij makkelijker te vinden en ben ik een vraagbaak en allround proactieve adviseur geworden.

ENGINE heeft me ook laten zien hoeveel en diverse kennis en kunde er bij Antea Group aanwezig is om op terug te kunnen vallen. Dus mocht een klant een vraag hebben waarvan ik niet de juiste adviseur ben, dan weet ik aan wie ik hem moet verbinden. En daar gaat het me om.

En het hout op mijn schouder? Anno 2024 staat Amsterdam voor de uitdaging om vele kilometers kademuur en bruggen te versterken. Bij het herstellen van de kades en bruggen komt veel funderingshout vrij. Hout dat eerst afgevoerd werd als afval. Ik heb samen met de gemeente Amsterdam protocollen opgesteld om dit funderingshout te kunnen hergebruiken.”

“Zichtbaar maken en versterken wat je eerder niet zag”

Gerlof Huisman, senior expert riolering & stedelijk water bij Antea Group Nederland:

“Regelmatig fiets ik hier langs. Het valt bijna niet op, maar in deze straat ligt een belangrijke rioolvoorziening die omgeving en milieu beschermt tegen schadelijke bacteriën die in het afvalwater zitten. Riolering is dan ook een cruciaal onderdeel bij het beschermen van onze volksgezondheid. Dat heb je vaak niet door omdat je riolering nauwelijks ziet en, als het goed werkt, hoor en ruik je het ook niet.

Iedere dag gebruik ik mijn expertise om juiste keuzes te maken om dit kostbare en waardevolle systeem zo goed mogelijk in stand te houden. Het in stand houden wordt steeds complexer. Er zijn steeds meer belangen en afwegingen waar we rekening mee moeten houden. Dit vraagt om juiste deskundigheid en expertise; je laat je huis immers ook niet schilderen door een metselaar.

Het afgelopen jaar heeft het ENGINE-traject mij geholpen om mijn vaardigheden beter in te zetten en zichtbaar te maken. Ook vaardigheden die – net zoals riolering – voor mij een onzichtbare, doodgewone zaak waren. Dit heeft niet alleen de impact van mijn kennis en expertise vergroot, maar ook mijn vaardigheden in het begeleiden en ontwikkelen van jonge collega’s versterkt. Een oud-collega bedankte me bij zijn vertrek als fijne leermeester. Voor mij een bevestiging van de waarde van het ENGINE-traject.”

Antea Group ENGINE: de programma-inhoud

Leertraject voor experts

Belangrijke doelen van het Antea Group ENGINE-programma waren het versterken van vakmanschap, werken aan de zichtbaarheid van interne experts en vergroten van het innoverend vermogen van de organisatie.

De volgende pijlers vormden de basis voor het leertraject:

Effectieve leergroep
In het leertraject besteden we veel aandacht aan het vormen van een effectieve leergroep met collega’s uit verschillende businesslijnen van Antea Group. Zo’n effectieve leergroep maken is dé voedingsbodem voor verder ontwikkelsucces. En een open leerhouding is niet vanzelfsprekend. Daarvoor moet je als groep een vertrouwensband opbouwen. Elkaar écht ontmoeten en volledig aanwezig durven zijn, met al je talenten en beperkingen. Daarom sturen we hier direct aan het begin actief op. Resultaat: een krachtig intern netwerk, dat voor elkaar herkenbare vraagstukken bespreekt en al snel de diepte opzoekt. Een netwerk dat elkaar ook buiten het leerprogramma om blijft opzoeken.

Inhoud én persoonlijke ontwikkeling
Werken aan je persoonlijke ontwikkeling en vaardigheden: in de ingenieurswereld klinkt dat al snel “zweverig”. Door mensgerichte ontwikkeling steeds te koppelen aan vakinhoudelijke thema’s uit de dagelijkse werkpraktijk bij Antea Group hielden wij het met beide benen op de grond.

Denk aan onderwerpen als samenwerking en stakeholdermanagement. Zoals intern: hoe neem je mensen zo mee in je verhaal, dat je meer projecturen krijgt? Of extern: bij gemeenten werken steeds minder ‘interne’ ingenieurs. Antea Group-mensen moeten hierdoor vaker complexe kennis (over bijvoorbeeld een watersysteem) duidelijk zien te communiceren met ambtenaren zonder diepgravende voorkennis. Hoe doe je dit effectief?

Innovatieproject volgens Design Thinking
In het leertraject werkten deelnemers in subgroepen aan een innovatieproject. Daarbij gebruikten zij 5 stappen vanuit de ‘Design Thinking’-methode (Empathize, Define, Ideate, Prototype, Test) als rode draad.

De expert als ambassadeur
Ook werken aan eigen zichtbaarheid vormde een centrale leerlijn. Het vak van ingenieurs of de inhoud van experts is vaak te onzichtbaar en onbekend. In het leertraject starten we met het (v)erkennen van de waarde van deze zichtbaarheid, zowel binnen als buiten de organisatie. Het gaat niet puur om “jezelf een podium geven”. Meer om inzicht krijgen in eigen kenmerken en kwaliteiten, en hoe je deze optimaal kunt inzetten om als boegbeeld in je vakgebied te staan.

Het programma sloot dan ook af met een Showroom: een inspirerende bijeenkomst waar deelnemers hun persoonlijke learnings, uitkomst van het innovatieproject en overkoepelende terug- en vooruitblik deelden.

Theus van den Broek, trainer & adviseur Antea Group Academy

“Door de nieuwe vaardigheden en inzichten treden onze vakmensen makkelijker op de voorgrond en kunnen ze hun kennis beter intern en extern positioneren. Antea Group bouwt al bijna 75 jaar aan een veilige, gezonde en toekomstbestendige leefomgeving. De expertise van onze inhoudelijke experts is de motor - de ‘engine’- van onze advisering. Daar staan we niet altijd bij stil. Daarom hebben we dit speciale leertraject voor onze medewerkers met een sterk technisch-inhoudelijke focus. Een programma waarbij we vakmanschap (h)erkennen en waarderen en (toekomstige) experts faciliteren in hun ontwikkeling. Onze ENGINE-ers krijgen extra vaardigheden om zichzelf en hun kennis breder zichtbaar en toepasbaar te maken. Ze krijgen inzicht in hun kracht én in hun valkuilen. Vanuit hun vakmanschap inspireren ze ons met nieuwe combinaties en innovaties. Inmiddels hebben we twee edities van de deze leergang georganiseerd en dit artikel geeft een beeld van de mooie ontwikkeling van enkele deelnemers. Antea Group heeft de beste ingenieurs in huis.  We hebben TSM gevraagd dit programma te ontwikkelen en begeleiden. Vanuit de bekendheid met de technische wereld voegt TSM de juiste vaardigheden en werkvormen toe. De trainers en sprekers weten voor deze - toch speciale - doelgroep een vertrouwde sfeer te creëren die ze uitnodigt en uitdaagt tot leren en experimenteren."

Astrid Beijer, Programmamanager InCompany TSM Business School

De wens van de Antea Group was helder: meer zichtbaarheid van haar experts. In de brochure van het leertraject noemden we het ‘van verborgen parel naar boegbeeld’. Experts noemen zichzelf niet snel boegbeelden, maar ze zijn het wel echt. Dat bleek ook duidelijk in dit programma.”

Over TSM Business School / InCompany

Als InCompany-tak van TSM Business School ontwerpen wij leer- en ontwikkeltrajecten op maat voor mensgerichte leiderschaps- en organisatieontwikkeling van vooral technologisch gedreven bedrijven. Dat doen we in verschillende vormen: van inspirerende seminarseries en buitenworkshops tot meerjarige verandertrajecten. Via InCompany komen gerenommeerde docenten en programmamanagers op jouw bedrijfsvloer. Ze brengen de bedrijfskundige know-how en persoonlijke leiderschapsvaardigheden van onze academische business school samen met jouw organisatiepraktijk.

Samen met ons een leerprogramma
op maat ontwikkelen voor jouw bedrijf?

Op de hoogte gehouden worden?

Elk kwartaal sturen we nieuw gepubliceerde kennisartikelen en houden we je op de hoogte van (gratis) inspiratiesessies en relevante informatie over onze academische opleidingen.