Joke Tijhuis over sturen op waarden en loslaten op professionaliteit

MBA alumnus Joke Tijhuis heeft in 2013 haar Executive MBA afgerond. Als directeur van De Linde, school voor voortgezet (speciaal) onderwijs, werkt ze strategisch en operationeel samen met onderwijspartners en bedrijfsleven. Haar uitdaging: zowel de interne als externe gerichtheid in balans te houden. “Ik stuur op kernwaarden van de organisatie, zo ga ik uit van de kracht van mensen en laat je de professional de professional.”
Waar werk je en wat doe je in je huidige functie? En waar zit voor jou de uitdaging? 
Ik werk als integraal verantwoordelijk directeur speciaal en voortgezet onderwijs De Linde onder het bestuur van De Onderwijsspecialisten. Ik ben verantwoordelijk voor twee locaties. Samen met een team van ongeveer 45 gespecialiseerde medewerkers en twee mt-leden bieden wij zeer speciaal onderwijs aan leerlingen van 4 tot 20 jaar met een intensieve onderwijsondersteuningsbehoefte. Binnen het zogeheten Passend Onderwijs wordt het steeds belangrijker om je toegevoegde waarde als speciaal onderwijs (binnen het funderend onderwijs) aan te tonen. Dit vraagt om een flexibele houding, een wendbare organisatie en zelfverantwoordelijke medewerkers. Dit betekent voor mij sturen op waarden en loslaten op professionaliteit. Hiermee stuur ik op de kernwaarden van de organisatie, zo ga ik uit van de kracht van mensen en laat je de professional de professional.
Voor mij is de uitdaging om zowel de interne als externe gerichtheid in balans te houden. Oog hebben voor wat er hier en nu gebeurt binnen en buiten de school en daarbij de focus blijven houden op de toekomst en onze plek binnen het palet van onderwijsaanbod.
Waarom heb je een Executive MBA gedaan?
Binnen het onderwijs zijn wij erg gericht op de ontwikkeling van mensen en de processen binnen het primaire onderwijs. En terecht. Wat ik belangrijk vond en nog steeds vind is om hierbij nadrukkelijk oog te hebben voor resultaat-/opbrengstgerichtheid. Niet alleen voor de verantwoording richting de onderwijsinspectie, ook vanuit eigen behoefte om de kwaliteit en effectiviteit van het onderwijs maximaal te maken. Een meer bedrijfsmatige aanpak kon hier goed aan bijdragen. Ik koos  voor de MBA van TSM, omdat die aansloot bij mijn eigen onderwijsvisie. Hiermee bedoel ik de waarderende benadering; waarbij vooral de nadruk wordt gelegd op iemands sterke punten.
Welke drie woorden komen er bij je op als terugdenkt aan de MBA?
Rond kijken. Door de opgedane kennis en vaardigheden heb ik geleerd om (complexe) vraagstukken niet rechtlijnig te benaderen, maar er ´rond´ naar te kijken. Door eenzijdig een probleem te bekijken, krijg je een eenzijdige oplossing. En door het juist vanuit meerdere inzichten, theorieën en modellen te benaderen, en daarbij ook echt te kijken wat bij de organisatie past, krijg je meer passende uitkomsten.
Loslaten. Ik heb de neiging om in control te willen zijn. In vorige opleidingen ben ik ook met mijzelf aan de slag gegaan om los te laten. Door de persoonlijke ontwikkeling (Management van Zelf) heeft dit voor mij echt diepte en betekenis gekregen. Voor mijn Masterproeve heb ik bijvoorbeeld heel bewust voor action research gekozen. Hierbij voer je in vroeg stadium al verschillende onderzoeken uit, zonder dat het gehele proces vaststaat. Dan kwam ik wel eens uit een overleg en vroeg ik met af wat op dat moment mijn toegevoegde waarde was. Juist door andere mensen de ruimte te geven, kwam ik erachter dat dat juist die toegevoegde waarde was. Hier heb ik letterlijk geleerd om los te laten. Een rijke leerervaring!
Leren met en van andere beroepsgroepen. Ik was zo gewend om door mijn ‘onderwijsbril’ naar de organisatie te kijken, dat ik het een verademing vond om te zien dat het elders anders gaat. Juist om eens buiten mijn blikveld te kijken en te leren van het soms ´anders´ kijken van studiegenoten uit zowel profit als non-profit sector.
Hoe heb je je in de loop der jaren ontwikkeld?
Ondanks veranderingen in de markt zijn wij de afgelopen jaren flink gegroeid en we groeien nog steeds. Binnen dezelfde functie heb ik mandaten en verantwoordelijkheden meer neer durven en willen leggen bij de mt-leden en andere medewerkers. Hierdoor heb ik voor mijzelf ruimte gecreëerd om de balans werk en privé meer in evenwicht te brengen. Ook kan ik zo meer betekenen in werk gerelateerde nevenactiviteiten. De ontwikkelingen op meerdere vlakken geeft mij dan ook gelegenheid om vervolgstappen in mijn loopbaan bewuster te zetten
Wat zie je terug in jouw dagelijks handelen van wat je vanuit de MBA hebt geleerd?
We hebben te maken met de wet Passend Onderwijs en de Participatiewet. Strategisch en operationeel samenwerken met onderwijspartners, (jeugd)zorg, gemeenten, aanbieders op het gebied van vrijetijdsbesteding en bedrijfsleven is belangrijk. Een belangrijk deel van mijn werk bestaat uit het creëren van voorwaarden hiervoor. Het continu veranderen van rol en vraagstuk maakt mij een wendbaar persoon. Geen situatie of vraagstuk is hetzelfde en daar pas ik continu mijn gedrag op aan.
Met de opgedane kennis en vaardigheden ben ik mij heel bewust van wat gaande is en kan ik het beredeneren op abstracter niveau. Wat ik met name door mijn action research geleerd heb is om dit ook achteraf te doen en eerst te waarderen wat er is. Aansluiten daarbij, procesmatig werken zonder het resultaat uit het oog te verliezen en de verantwoordelijkheden bij de direct betrokkenen en deskundigen te laten, past bij mijn huidige manier van leidinggeven.
Hoe maak je zelf ‘de verandering’?
De verandering´ is er niet van vandaag op morgen. ´De verandering´ is een ontwikkeling. Elke dag weer leer ik en dus verander ik. Bewust kijken en niet alleen vanuit de opgedane kennis beredeneren, maar juist ook vanuit eigen waarden en normen. Open staan voor andere visies en meningen en deze mee willen nemen in het maken van keuzes horen daarbij. Een sprekend voorbeeld hiervan is de samenwerking van één van onze locaties met partners uit de zorg, regulier onderwijs en reguliere en gespecialiseerde opvang binnen het nieuw op te richten kindcentrum. Dit vraagt van mij om het kunnen acteren vanuit eigen visie en organisatorisch belang en tegelijkertijd kunnen denken in het overstijgende algemene belang.
Welke doelen stel je jezelf op dit moment? En wat heb je nodig om daar te komen?
Afgelopen januari hebben wij het predicaat ´Excellente School 2015-2017´ontvangen. Een mooie bevestiging van jaren hard werken. Dit predicaat willen wij uiteraard behouden. Dit betekent dat wij blijven verduurzamen en ontwikkelen. Hiervoor heb ik een team nodig die aan hoge eisen kan voldoen. Ik ben in de gelukkige omstandigheid dat ik mag samenwerken met zulke teams. Belangrijk is om binnen eigen team op sleutelposities medewerkers te hebben die innovatief en verbindend kunnen werken.
Onze opdracht is om leerlingen naar een passende werkplek te begeleiden. Naast al bestaande samenwerkingsvormen, willen wij nadrukkelijker inzetten op de relatie met het bedrijfsleven. Dit vraagt om relevante netwerken. Zelf ben ik naast mijn werk maatschappelijk actief betrokken bij diverse lokale netwerken.
Wat betekent duurzame innovatie voor jou?
Een voorbeeld van duurzame innovatie vind ik de manier waarop wij binnen onze organisatie vorm geven aan een verbetercultuur door te werken volgens de methodiek van leerKRACHT (ooit gestart als probono initiatief van McKinsey&Company met experts uit onderwijs en bedrijfsleven). Het motto is ´Samen elke dag een beetje beter´. Medewerkers zijn zelf verantwoordelijk voor hun eigen ontwikkeling en de kwaliteit van het onderwijs in hun groep of hun expertisegebied. Op deze manier kunnen wij samen betekenis geven aan ons werk en heeft iedereen regelruimte om verantwoordelijk te kunnen en willen zijn. Dit geldt op een andere manier ook voor onze leerlingen. Dit komt ten goede aan de leerlingen en de kwaliteit van het primaire proces. Dit vertaalt zich terug in de opbrengsten van ons onderwijs.
Duurzaam innoveren betekent ook langdurige relaties aangaan met externe partners, die er toe doen. Samen kunnen wij trajecten creëren, die onze leerlingen sterk maken en alle kansen bieden om glansrijk actief deel te nemen aan onze samenleving, nu en in de toekomst.
Joke in het kort
Wat was het jaar van afstuderen: 2013
Wat is je huidige functie: directeur speciaal en voortgezet speciaal onderwijs De Linde/ De Onderwijsspecialisten
Wat is je passie: mijn werk, bewust gezond leven
Favoriete muziek: diverse, afhankelijk van moment en stemming
Favoriet boeken: boeken van Joke J. Hermsen, Jan Siebelink, Connie Palmen
Jouw motto: samen elke dag een beetje beter (naar leerKRACHT)
Inspiratie(bron): grote en kleine mensen en dingen die dagelijks voorbijkomen

Gepubliceerd: 6 september 2016